Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι ένας συμβολικός εορτασμός για τους αγώνες της ιατρικής κοινότητας, των ψυχικά ασθενών και των κινημάτων για την εξάλειψη του στίγματος, την ισότητα, και το δικαίωμα και την κοινωνική επανένταξη. Οι αγώνες αυτοί κέρδισαν κάτι εξαιρετικά σημαντικό: είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι ο ψυχικά ασθενής ..δεν είναι ένα μίασμα που πρέπει να κρύψουμε από τα μάτια των πολλών. Αντίθετα, έχει αναφαίρετο δικαίωμα να λάβει εξατομικευμένης θεραπείας που σέβεται την προσωπικότητά του, με στόχο την κοινωνική του ενσωμάτωση.
Στην Ελλάδα, το ορόσημο και η απαρχή για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση ήταν το άλγος της Λέρου. Από την ντροπή του 1984 μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλά και σημαντικά βήματα. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και το εθνικό πρόγραμμα «Ψυχαργώς» έχουν να επιδείξουν σημαντικά επιτεύγματα. Το σημαντικότερο από αυτά είναι ότι αποτελεί πια κοινή συνείδηση η ανάγκη για το ξεπέρασμα του ψυχιατρικού ασύλου και η εγκαθίδρυση δικτύων κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας με στόχο την πραγμάτωση των βασικών αρχών της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης: την ολιστική προσέγγιση του ασθενούς, τον σεβασμό των δικαιωμάτων του, την προτεραιότητα της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, την τομεοποίηση, την αποϊδρυματοποίηση, την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και τη συνέχεια της κοινοτικής ψυχιατρικής φροντίδας.
Απέναντι σε αυτούς τους αγώνες και στην προσπάθεια για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας βρίσκονται οι πολιτικές των μνημονίων, της λιτότητας, της ακροδεξιάς ατζέντας και της επίθεσης στο κοινωνικό κράτος. Η κυβερνητική πολιτική οδηγεί σε συρρίκνωση και απαξίωση των ψυχιατρικών υπηρεσιών, τη στιγμή που αυξάνονται κατακόρυφα οι ανάγκες για ψυχιατρική φροντίδα λόγω της εντεινόμενης κρίσης. Οι αυτοκτονίες έχουν διπλασιαστεί. Οι μονάδες ψυχικής υγείας δε διαθέτουν ούτε το προσωπικό ούτε τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό για να ανταπεξέλθουν στις αυξανόμενες ανάγκες. Η τομεοποίηση και η προσβασιμότητα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας έχει μείνει στα χαρτιά. Οι ψυχικά ασθενείς δεν έγιναν ποτέ συμμέτοχοι στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη ζωή τους. Τα δικαιώματα τους σταθερά καταπατώνται. Τα ψυχιατρεία κλείνουν βίαια και άτακτα, χωρίς να έχει συσταθεί το απαραίτητο για το μετασχηματισμό τους κοινοτικό δίκτυο υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Σήμερα τιμούμε τους αγώνες των ανθρώπων που συντέλεσαν στο ξεπέρασμα των μεσαιωνικών αντιλήψεων για την ψυχική ασθένεια. Ακόμα και σήμερα μόνο οι αγώνες της κοινωνίας και των κινημάτων μπορούν να διασώσουν το κοινωνικό κράτος και το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου