Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ σε ημερίδα του Τομέα Υγείας του ΠΑΣΟΚ με θέμα "10 θέσεις για την υγεία"

Φίλες και φίλοι, πράγματι χαίρομαι κάθε φορά που υπάρχει μια τέτοια επιστημονικο-πολιτική δραστηριότητα του Τομέα Υγείας και βρίσκω κι εγώ την ευκαιρία να αναφερθώ στην  ..

αγωνία και τον αγώνα μας για την προστασία των ευπαθών ομάδων, για τη διατήρηση του κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα,  .. που είναι για μας πάντα κάτι περισσότερο από μια πολιτική επιλογή, είναι μια αξιακή ταυτότητα για το χώρο μας, την οποία πρέπει να προστατεύσουμε πάση θυσία.

Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας. Συγχαίρω τον Τομέα Υγείας και τον κομματικό και τον επιστημονικό και φυσικά το φίλο μου τον Λεωνίδα Γρηγοράκο που αποδεικνύεται ότι είναι ένας πολύ μεγάλος διοργανωτής τέτοιων δραστηριοτήτων και είμαι βέβαιος ότι θα κάνει πολύ καλή δουλειά στο Υπουργείο Υγείας μετά το Υπουργείο Εσωτερικών. Άλλωστε, έχουμε μια παράδοση στον χώρο, την οποία έχουν τιμήσει πάρα πολλοί άνθρωποι. Θα μου επιτρέψετε ειδικά να μνημονεύσω τον Δημήτρη Κρεμαστινό, που είναι και πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων. Αλλά φυσικά αρχίζουμε πάντα από τις αφετηρίες μας. Χάρηκα γιατί είδα προηγουμένως να μνημονεύεται ο Γιώργος Γεννηματάς, που είναι πράγματι ο πολιτικός πατέρας του Εθνικού Συστήματος Υγείας .

Φίλες και φίλοι, υπάρχει μεγάλη αγωνία σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο στην Ελλάδα για αν μπορεί να διατηρηθεί το λεγόμενο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Κράτος. Πέρα από οποιαδήποτε εκδοχή του -τη σκανδιναβική, την κεντροευρωπαϊκή, τη νοτιοευρωπαϊκή- η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη ως ήπειρος μικραίνει και γηράσκει πληθυσμιακά. Μετά την κρίση των τελευταίων ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ευρωζώνη, που δεν είναι μόνο μια κρίση δημοσιονομική, είναι ταυτόχρονα και μια κρίση του αναπτυξιακού μοντέλου, είναι μια κρίση επίσης δημοκρατική, αυτό επηρεάζει και τα δημοσιονομικά δεδομένα και τις αντοχές της κοινωνίας και τις προτεραιότητες και ευαισθησίες της. Γιατί απευθυνόταν σ’ έναν πληθυσμό ο οποίος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από αυτόν που γνωρίζαμε πριν μερικές δεκαετίες.

Είναι καθήκον ιστορικό και ηθικό των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών να αναγνώσουμε σωστά το μήνυμα των πρόσφατων ευρωπαϊκών εκλογών, να ερμηνεύσουμε σωστά τον ευρωσκεπτικισμό, την αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, την εμφάνιση όχι μόνο ακροδεξιών κομμάτων σε πολλές χώρες, αλλά την εμφάνιση πολιτικών και εκλογικών συμπεριφορών που θέτουν στην πραγματικότητα σε αμφισβήτηση τα δεδομένα πάνω στα οποία στηρίχθηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα που -θα έλεγα- λειτουργούσε μέσα από μια εναλλαγή συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων στην εξουσία και μέσα από έναν μεγάλο κυλιόμενο συνασπισμό αυτών των πολιτικών οικογενειών στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί δεν υπάρχουν απόλυτες πλειοψηφίες, γιατί δεν υπάρχουν καθαροί συσχετισμοί και γιατί δεν υπάρχουν μόνο συσχετισμοί ιδεολογικοί και κομματικοί, αλλά και συσχετισμοί εθνικοί.

Υπάρχουν πάγιες εθνικές στρατηγικές που υπηρετούνται από οποιαδήποτε κυβέρνηση. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν πόσο πολύπλοκο είναι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και πώς πρέπει να παρακολουθεί κανείς την εξέλιξη του συσχετισμού, και τους δυο πυλώνες του, και τον πυλώνα -ας το πούμε έτσι-τον αμιγώς πολιτικό αλλά και τον πυλώνα τον διακυβερνητικό. Γιατί μόνο έτσι από την αλλαγή του συσχετισμού και στους δυο αυτούς πυλώνες, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια πραγματική αλλαγή των ευρωπαϊκών πολιτικών.

Πρωτίστως γιατί το ερώτημα το βασικό είναι ποιος πληρώνει το κόστος της αναγκαίας αναδιανομής. Ποιος πληρώνει το κόστος διαρθρωτικών πολιτικών, πολιτικών που είναι πιο ευαίσθητες, πιο έξυπνες, πιο ευέλικτες, πιο αποτελεσματικές, πιο φιλικές για την κοινωνία και τον πολίτη. Γιατί στην πραγματικότητα αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και ο μεγάλος κίνδυνΜέτρα υπέρ των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τις οφειλές τους προς τον Οργανισμό, καθώς και των ασφαλισμένων επαγγελματιών και αγροτών του ΟΓΑ που δραστηριοποιούνται σε χωριά κάτω των 2.000 κατοίκων, ζητούν με ερώτησή τους προς τον υπουργό Εργασίας, Γιάννη Βρούτση, είκοσι εννέα βουλευτές της ΝΔ με επικεφαλής τον Ι. Τζαμτζή.

«Πρέπει να υπάρξει πάγωμα τους χρέους και 100 δόσεις, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να καταβληθούν σταδιακά οι εισφορές που οφείλουν οι επαγγελματίες στον ΟΑΕΕ. Πρέπει να σταματήσει ο ΟΑΕΕ την απαράδεκτη πρακτική του να στέλνει ειδοποιήσεις και να ζητά από ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, αγρότες ή επαγγελματίες, σε χωριά κάτω των 2.000 κατοίκων, να πληρώσουν αναδρομικά και εισφορές στον ΟΑΕΕ», προτείνουν στην ερώτησή τους οι βουλευτές.

ος είναι να περάσει ο χρόνος και να ξαναγυρίσουμε στις συνήθειες, στους γραφειοκρατικούς ρυθμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι έτσι να ξεχάσουμε αυτό το οποίο μας είπαν οι πολίτες μας. Βέβαια, το είπαν για διαθλασμένα, γιατί εκφράστηκαν σε εθνικό επίπεδο πρωτίστως, με βάση εθνικές προτεραιότητες, εθνικές σκοπιμότητες, εθνικές ανάγκες αλλά εν τέλει και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Γι' αυτό είναι πολύ κρίσιμη αυτή η διεργασία που γίνεται τις εβδομάδες αυτές για την κατανομή των κρίσιμων θεσμικά θέσεων στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις ένα νομιμοποιημένο δημοκρατικά Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει τη στήριξη του Κοινοβουλίου, έστω κι αν αυτός ανήκει στο Λαϊκό Κόμμα, στις συντηρητικές δυνάμεις. Είναι δημοκρατικά σημαντικό, αλλά είναι ακόμη πιο σημαντικό οι Ευρωπαίοι Δημοκράτες και Σοσιαλιστές να εκφραστούν μέσα από την άσκηση σημαντικών αρμοδιοτήτων στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, αλλά κυρίως να εκφραστούν μέσα από πολιτικές που είναι ευδιάκριτες, είναι προοδευτικές και αυτό δεν είναι εύκολο.

Δεν είναι καθόλου εύκολο γιατί είναι τόσο μικρός ο κοινοτικός προϋπολογισμός, τόσο περιορισμένα τα περιθώρια αναδιανομών, που αυτό πρέπει πάντα να μας απασχολεί, να είναι το πρώτο μέλημά μας, σε συνδυασμό φυσικά με το γεγονός ότι η Ελλάδα δικαιούται να έχει λόγο ισχυρό στα θέματα αυτά, όχι γιατί έχει ένα μεγάλο μέγεθος έχει ένα μεσαίο μέγεθος για τα ευρωπαϊκά δεδομένα αλλά είναι το εργαστήριο πάνω στο οποίο δοκιμάστηκε η αντοχή των ευρωπαϊκών υλικών τα τελευταία χρόνια, το εργαστήριο της κρίσης και πρέπει τώρα να μετατρέψουμε τη χώρα μας στο εργαστήριο για την υπέρβαση της κρίσης με ένα θετικό, προοδευτικό πρόσημο.

Για να μιλήσω πιο απλά και πιο πρακτικά το ΠΑΣΟΚ, η Δημοκρατική Παράταξη, πάντα έχει στην προμετωπίδα του τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, την κοινωνική αλληλεγγύη, την προστασία των ευπαθών ομάδων. Είμαστε περήφανοι για το γεγονός ότι στην πραγματικότητα οι θεσμοί του κοινωνικού κράτους ταυτίζονται ιστορικά με τις περιόδους της κυβερνητικής θητείας του ΠΑΣΟΚ από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, τα τελευταία 40 χρόνια.

Το Εθνικό Σύστημα Υγείας παρά τα προβλήματά του, τις αγκυλώσεις του, είναι μια μεγάλη κατάκτηση, ανυπολόγιστης αξίας για την κοινωνία. Ήταν μια τόσο μεγάλη κατάκτηση, που το ΠΑΣΟΚ στην πραγματικότητα τρόμαξε τη δεκαετία του ’80 από το μέγεθος αυτής της ριζοσπαστικής αλλαγής και δεν συνέχισε με τους ίδιους ρυθμούς, από ένα σημείο και μετά, πολύ νωρίς, ίσως από το 1985. Και αφήσαμε ατελέσφορο το σχήμα, κυρίως σε σχέση με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, αλλά και ως προς τη σχέση του συστήματος υγείας με το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.

Και σωστά ειπώθηκε προηγουμένως ότι μια από τις πιο σημαντικές όψεις της δημοσιονομικής κρίσης ήταν στην πραγματικότητα και η λειτουργική και διαχειριστική κρίση του τομέα υγείας, δημόσιου και ιδιωτικού. Γιατί τον ιδιωτικό τομέα υγείας τον χρηματοδοτεί το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα σε πολύ μεγάλο βαθμό, άρα όντως και ο ιδιωτικός τομέας υγείας είναι δημοσίου ενδιαφέροντος γιατί χρηματοδοτείται από το δημόσιο σε καθοριστικό βαθμό.

Άρα δεν πρόκειται για ζήτημα επιλογών, αλλά για ζήτημα κατανόησης μιας πολύ απλής πραγματικότητας που υπάρχει και αφού με κόπους και βάσανα έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο δημοσιονομικής προσαρμογής -και μπορούμε τώρα να παρουσιάζουμε τα επιτεύγματα μιας εντυπωσιακής γρήγορης δημοσιονομικής προσαρμογής, βασισμένης σε θυσίες του ελληνικού λαού- τώρα το ερώτημα που μας απασχολεί είναι η ποιότητα των υπηρεσιών, η λειτουργική προσέγγιση, η προσέγγιση με επίκεντρο τον χρήστη, τον ασθενή, τον πολίτη.

Και πρέπει να ομολογήσουμε με θάρρος και αυτοκριτική διάθεση ότι το κράτος που το κατηγορούν όλοι ως επίκεντρο της κρίσης και ως υπαίτιο της κρίσης, το αποζητούν όλοι ως τον μόνο όπλο υπέρβασης της κρίσης, διαφύλαξης της ελληνικής συνοχής και εφαρμογής ενός νέου μοντέλου παραγωγής και ανάπτυξης, με στόχο να αντιμετωπίσουμε το θηρίο που τρώει την καρδιά της κοινωνίας, που είναι η ανεργία και ιδίως η ανεργία των νέων.

Άρα το κράτος είναι πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των πολιτών και η πρώτη μας πολιτική προτεραιότητα. Ένα κράτος που λειτουργεί, που είναι σύγχρονο, που είναι αποτελεσματικό, ένα κράτος δικαίου που είναι και δίκαιο στην πραγματικότητα, που μπορεί να λειτουργεί αναδιανεμητικά, που μπορεί να διευθύνει πολιτικά την κοινωνία και την οικονομία όχι παρεμβατικά, όχι παρεμβατικά, όχι σοβιετικά, αλλά στηρίζοντας ρυθμιστικά όλες αυτές τις δραστηριότητες που ανήκουν στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

Το κράτος θέλουν οι πολίτες καλύτερο, λειτουργικότερο, αποτελεσματικότερο και ως κράτος δικαίου και ως κράτος ασφάλειας με την θετική έννοια του όρου και ως κράτος κοινωνικό που εγγυάται ένα επίπεδο ζωής που είναι ταυτισμένο με αυτό που λέγεται ευρωπαϊκή ιστορία και ευρωπαϊκός πολιτισμός.

Αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί στην καθημερινότητά του ο πολίτης αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες πρόσβασης, εξυπηρέτησης και ο καθένας μπορεί να προσφύγει πολλές φορές στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, λιγότερες φορές στη ζωή του στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια. Δημιουργούνται εντυπώσεις και άμα αποκομίσει ο πολίτης την εντύπωση ότι δυσκολεύεται και βασανίζεται, ανεξάρτητα τι λένε οι αριθμοί χάνεις το παιχνίδι στην υποστήριξη αυτής της έννοιας του κοινωνικού κράτους και δεν πείθεις ότι αυτό που λες είναι πράγματι προοδευτικό, συνδέεται με τις αξίες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και είναι κάτι διαφορετικό από τον νεοφιλελευθερισμό του συρμού.

Σε σας εναπόκειται, στους ανθρώπους που δουλεύουν στα νοσοκομεία, που ζουν την αγωνία του πολίτη, που πονούν το σύστημα, σε σας και στη φιλοτιμία σας που είναι μια παράμετρος όχι επίσημη, αλλά ουσιαστική του όλου ζητήματος, εναπόκειται να σκεφθείτε όχι συντεχνιακά, όχι με στερεότυπα, αλλά με έξυπνο πραγματικά προοδευτικό τρόπο που δίνει λύσεις. Λύσεις που προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον, τους δημοσιονομικούς στόχους και τελικά τον χρήστη που είναι η κοινωνία και του δίνουν καλύτερες υπηρεσίες, ευκολότερα προσβάσιμες, υψηλής ποιότητας, τον κάνουν να νοιώθει ασφαλής και αξιοπρεπής, έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό.

Βεβαίως, για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να έχουμε ένα πλαίσιο, πρέπει να έχουμε μια χώρα που υπάρχει, που λειτουργεί, μια χώρα που είναι μέλος ισότιμο και ουσιαστικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, μια χώρα που αλλάζει κεφάλαιο, που ξεπερνάει την κρίση και βλέπει μπροστά της το μέλλον, την Ελλάδα δηλαδή μετά το μνημόνιο και μετά την κρίση. Και μπορούμε και οφείλουμε αυτό να το πετύχουμε. Πρέπει ν’ αλλάξουμε σελίδα και αλλάζουμε σελίδα και αυτό θα το καταλάβει ο κόσμος. Αυτό αφορά και τους συμβολισμούς και την ουσία.

Ενοχλούνται πολλοί από τη σκέψη αυτή γιατί δεν υπάρχουν πολιτικά χωρίς μνημόνιο, χωρίς κρίση, χωρίς τρόικα. Ενοχλούνται όταν λέμε ότι πρέπει ν’ αλλάξει η σχέση μας με την τρόικα, ότι δεν πρέπει να συνεχίζεται αυτή η ιστορία που ζήσαμε πέρυσι, της πολύμηνης παρουσίας των κλιμακίων της τρόικας που παρεμβαίνουν στο εσωτερικό της δημόσιας διοίκησης και δεν ολοκληρώνουν ποτέ μια αναθεώρηση, έναν έλεγχο.

Η ίδια η τρόικα υπάρχει επειδή υπάρχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Όλα τ’ άλλα είναι οι κανονικές ευρωπαϊκές διαδικασίες που ισχύουν για όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.

Και πράγματι είναι έτσι τώρα διαρθρωμένο το δάνειο που έχουμε πάρει και το δημόσιο χρέος μας μετά από την ριζική αλλαγή που έγινε στις αρχές του 2012, ώστε μπορούμε να επανεξετάσουμε τις σχέσεις μας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Και η Ευρωζώνη πρέπει να επανεξετάσει τη σχέση της με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που φάνηκε χρήσιμο όταν η Ευρωζώνη δεν είχε τους μηχανισμούς, το 2010, αλλά τώρα τους έχει. Και εν πάση περιπτώσει ο καταστατικός σκοπός του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν είναι να βοηθάει ή να παρεμβαίνει στις ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρωζώνης, αλλά σε χώρες άλλου βαθμού ανάπτυξης με άλλα προβλήματα και με άλλες ανάγκες.

Σκεφθείτε το μέγεθος της επιχείρησης που λέγεται «διάσωση και ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας», 250 δισ. ευρώ δάνειο, 180 δισ. ευρώ σε όγκους πραγματικής παρούσας αξίας η μείωση του χρέους και η ριζική αναδιάρθρωση του ελαττωμένου μας χρέους. Ριζική, που δεν υπάρχει σε καμία χώρα από πλευράς μέσης διάρκειας, χαμηλών επιτοκίων, περιόδου χάριτος, λήξεων. Και πολύ μεγάλη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του ελληνικού τραπεζικού συστήματος άρα των καταθέσεων. Όχι των τραπεζιτών, των καταθέσεων.

Η Ουκρανία ζητά μερικές δεκάδες εκατομμύρια δολάρια και η Αργεντινή αγωνίζεται αυτή τη στιγμή να διευθετήσει ένα χρέος που την οδηγεί συνεχώς σε κρίση, που είναι της τάξης των 10 δισ. δολαρίων. Για να καταλάβουμε το μέγεθος αυτού που έχουμε πετύχει ως λαός μέσα από την προσπάθειά μας.

Αλλά τώρα αυτό φτάνει στο τέλος. Τώρα είναι η στιγμή να πούμε ότι δεν εφαρμόζουμε οδηγίες που μας έχουν επιβληθεί και που δημιουργούν αδικαιολόγητη ανασφάλεια στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης, ούτε στο χώρο της κοινωνίας, αλλά εφαρμόζουμε ένα δικό μας εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της οικονομίας, μεταρρυθμίσεων που τις θέλει η κοινωνία, που μετατρέπουν το κράτος σ’ ένα κανονικό κράτος, που ανοίγουν την αγορά, που ανοίγουν τα επαγγέλματα, που δίνουν επενδυτικές ευκαιρίες, ευκαιρίες απασχόλησης.

Και βεβαίως, τώρα μπορούμε να ζητήσουμε την επιβεβαίωση με καθαρό τρόπο αυτού που έχουν ήδη πει οι αγορές στην πράξη, πως το χρέος είναι βιώσιμο κι εξυπηρετήσιμο και όσοι θέλουν και κούρεμα να ξέρουν ότι το κούρεμα επιτυγχάνεται όταν δε λες πολλά λόγια, αλλά όταν κάνεις τους κατάλληλους χειρισμούς, στην κατάλληλη στιγμή, μέσα από τους κατάλληλους διαύλους. Γιατί το χρέος δεν κρίνεται ονομαστικά, κρίνεται ως διαχρονικό μέγεθος, καθαρή παρούσα αξία και άρα δε βλέπεις μόνο ποιο είναι το ποσοστό του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ, αλλά βλέπεις τα επιτόκια, τη διάρκεια, το συνολικό κόστος.

Όλα αυτά είναι ένα πολύ σημαντικό πρόσθετο κούρεμα με ασφάλεια, συναινετικά, προστατεύοντας τις καταθέσεις και τις περιουσίες των πολιτών που ήδη έχουν θιγεί και δίνοντας μια νέα προοπτική στην ελληνική οικονομία. Τα άλλα είναι μαγκιές εκ του ασφαλούς, που δημιουργούν τεράστιους κινδύνους, δηλαδή ουσιαστικά δημιουργούν τον κίνδυνο να ρίξουμε μια κλωτσιά και να τα καταστρέψουμε όλα όσα φτιάξαμε με τις θυσίες των πολιτών και να γυρίσουμε όχι στην αφετηρία, αλλά πολύ πίσω από την αφετηρία του 2010. Και αυτό θα ήταν τραγικό λάθος.

Ο κάθε πολίτης κάνει τις επιλογές του και αναλαμβάνει την ευθύνη για τον εαυτό του, την οικογένειά του, τα παιδιά του, το έθνος. Σημασία έχει να λέμε την αλήθεια, να εξηγούμε πώς έχουν τα πράγματα, αλλά και όλοι να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά και να βλέπουν ποιοι είναι οι συσχετισμοί στην Ευρώπη και τι σημαίνει διαπραγμάτευση. Βλέπουμε οι χώρες που απομονώνονται, ακόμη και αν είναι μεγάλες και πανίσχυρες πώς μένουν έξω από τις εξελίξεις, για απλούστατα θέματα, όχι για θέματα που έχουν κόστος οικονομικό για τον κάθε πολίτη, κάθε χώρας. Γιατί τελικά εκεί πηγαίνει το πράγμα .

Αλλάζουμε λοιπόν τη σελίδα με απλό τρόπο. Όχι νέο μνημόνιο, όχι τρόικα πέρα από το σημείο που έχουμε πει και συμφωνήσει, αλλαγή σελίδας και φυσικά, εις πείσμα όλων αυτών που αρέσκονται να μαντεύουν κακά, όχι νέα μέτρα λιτότητας που πληγώνουν τον πολίτη και την οικονομία. Πάνω σ’ αυτή τη βάση τη δημοσιονομική, τη μακροοικονομική, την αναπτυξιακή και πάνω σ’ αυτούς τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς συσχετισμούς, πρέπει να οικοδομήσουμε με τη βοήθειά σας και τη νέα εποχή του κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα με επίκεντρο το Εθνικό Σύστημα Υγείας, συμπληρωμένο από τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με τους τρόπους που επεξεργάζεστε και που πρέπει να δίνουν μια απάντηση σε αυτό που ο πολίτης καταλαβαίνει και θέλει ως λειτουργία ενός συστήματος υγείας χάριν του δημοσίου συμφέροντος και χάριν του κάθε απλού πολίτη.

Και νομίζω ότι αυτή είναι και η υποχρέωση που έχουμε ως ΠΑΣΟΚ, ως Δημοκρατική Παράταξη, και αυτή είναι η δουλειά σας. Και πέρα από τη δουλειά σας είναι η κοινωνική σας υποχρέωση. Γιατί στην κοινωνία απευθύνεστε και την κοινωνία υπηρετείτε.